Mondmaskers zijn niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Wegwerp, professionele of zelfgemaakte mondkapjes. Maar waarom gebruiken we ze en welk onderscheid kunnen we maken? Door de overvloed aan informatie is het soms moeilijk de juiste informatie te vinden. In deze blog willen we je duidelijk inzicht geven in de verschillende mondmaskers en hun toepassingen.
Mondkapjes of mondmaskers gebruik je om vooral jezelf te beschermen tegen ongewenste invloeden van buitenaf die via de mond en neus je lichaam binnendringen. Dit kunnen bacteriën en virussen zijn, maar ook stof of chemische stoffen. Daarnaast beschermen ze ook anderen in je omgeving tegen mogelijk schadelijke bacteriën en virussen die je zelf uitstoot.
Er bestaan veel soorten maskers. Van eenvoudige beschermende mondkapjes tot volledige gasmaskers en alles wat daartussen zit. De verschillende types zijn aangeduid met cijfers en lettercombinaties, aangevuld met EN keurmerken. Hieraan leidt je af waar ze voor dienen, waartegen ze bescherming geven en voor welke omstandigheden ze geschikt zijn. De maskers worden uitvoerig getest voordat ze een typering met eventueel EN keurmerk krijgen.
Er zijn mondmaskers met een vervangbaar onderdeel, veelal voor professioneel gebruik. Het grootste deel van de mondmaskers zijn echter wegwerp-mondmaskers voor eenmalig gebruik, waar je bovendien een limiet hebt qua gebruikerstijd. Na een aantal uur zullen ze niet voldoende bescherming meer geven.
Door Covid-19 is het gebruik van mondmaskers en aanverwanten niet meer beperkt gebleven tot specifieke branches zoals de zorgsector, voedingsmiddelenindustrie en laboratoria. Ze zijn inmiddels onderdeel geworden van ons dagelijks leven. Maar waar zitten de verschillen? Medische mondmaskers zijn aan het uiterlijk (bijna) niet te onderscheiden van standaard chirurgische maskers. Waar moet je op letten als het gaat om de kwaliteit en toepasbaarheid en op welke normen moet je letten?
Chirurgische mondmaskers
De meest voorkomende mondmaskers zijn de zogenaamde chirurgische mondmaskers met type I, type II en type IIR. Ze voldoen aan de “Medische Hulprichtlijnen” en worden genormeerd met NEN-EN 14683 om aan te geven dat ze getest zijn en gekeurd om de bescherming te waarborgen. De volgende typeringen zijn:
- Type I mondmasker: Bedoeld voor patiënten, niet voor het medisch personeel
- Type II mondmasker: Voor gebruik door medisch personeel, in die gevallen waarbij een mondneusmasker vereist is, maar waar er geen risico bestaat op spatten van lichaamsvloeistoffen
- Type IIR masker: biedt extra bescherming en zijn niet-vocht doorlatend
Deze mondkapjes zijn niet wasbaar en worden na gebruik vervangen door een nieuwe. Essentieel is dat je na het verwisselen of afdoen van een type I, II of IIR masker je handen wast en niet je gezicht aanraakt. Het filterstof kan namelijk veel bacteriën en virussen bevatten, waardoor je alsnog besmet kan raken.
Mondmaskers met ventiel
De andere variant van mondmaskers is voorzien van een ventiel. Deze zijn vaak bedoeld om goed af te sluiten. Dit doen ze door een goed aansluitende pasvorm te combineren met afdichtingen en metalen stroken om de contouren van o.a. de neus te volgen. Bovendien is het filtermateriaal in staat om, naast bacteriën en virussen, ook fijnstof en verfdampen tegen te houden. Het ventiel zorgt ervoor dat je makkelijk kan blijven ademen. Bij uitademen opent het ventiel, bij inademen sluit het.
Er zijn verschillende varianten van mondmaskers met ventiel:
- FFP1: filter 88% van de kleinste deeltjes in de lucht
- FFP2: filter 95% van de kleinste deeltjes in de lucht, waaronder ook bacteriën en virussen
- FFP3: filtering als bovenstaand, maar dan tot 99%. Deze zijn veelal een stuk duurder waardoor het voor dagelijks gebruik met gereduceerd risico, niet aan te raden is
Certificeringen voor mondmaskers
Een medisch FFP2 of FFP3 masker moet naast EN149 ook EN14683 gecertificeerd zijn. Zonder EN14683 is het FFP2 / FFP3 masker eigenlijk een stofmasker of comfortmasker. Elk FFP masker moet ook voorzien zijn van een CE keurmerk.
Mondkapjes die in de Europese Unie geproduceerd zijn moeten voldoen aan strenge normen en voorzien zijn van CE- markering. Deze CE-markering kan volgens de Europese richtlijn Persoonlijke Beschermingsmiddelen (Europese richtlijn 89/686/EEG) of volgens het Besluit Medische Hulpmiddelen (Europese richtlijn 93/42/EEG). Hierin is ook de duur van het gebruik opgenomen, wat belangrijk is voor een optimale bescherming.
Persoonlijke hygiëne
In alle gevallen geldt dat persoonlijke hygiëne belangrijk blijft. Dus handen wassen en regelmatig desinfecteren voor en na gebruik. Raak een mondkapje alleen bij het elastiek aan en niet het filtermateriaal zelf, ook bij het afdoen. Verwissel het mondkapje tijdig. Let bij het plaatsen vooral op delen van het gezicht met haar. Hier sluit het mondkapje niet goed waardoor ‘lekkage’ ontstaat.
Wasbare mondmaskers zijn in een professionele omgeving niet aan te raden omdat de werking minder gegarandeerd is. Daarbij komt dat in veel voorkomende gevallen het vrijwel onmogelijk is om er hygiënisch mee om te gaan. Na gebruik weer in de jas- of broekzak, gebruik zonder aandacht voor regelmatig wassen, dun materiaal of afwezigheid van geteste filters maken dat wasbare mondmaskers niet geschikt zijn voor professionele omgevingen waar mondmaskers essentieel zijn voor de veiligheid van de gebruiker en zijn of haar omgeving.
Groveko heeft zowel chirurgische mondmaskers als FFP2 maskers altijd voorradig. Ook kunnen we passend advies geven over welke maskers je nodig hebt in jouw situatie. Neem contact met ons op via groveko.nl/contact of ga naar https://shop.groveko.nl/catalogsearch/result/?q=mond om het assortiment te bekijken.
Een medisch FFP2 of FFP3 masker moet naast EN149 ook EN14683 gecertificeerd zijn. Zonder EN14683 is het FFP2 / FFP3 masker eigenlijk een stofmasker of comfortmasker. Elk FFP masker moet ook voorzien zijn van een CE keurmerk.